Họa mi hót

-         Không có chi mô . Anh yên tâm . Em chỉ bị chợt một tí ở tay thôi .

-         Dạ thưa , cám ơn anh , nhà em ở gần đây rồi .

-         Em đã nói rồi , không can chi mô mà .

-         Thôi anh đi đi , nhà em ở nơi rồi tề . Mạ em mà thấy em đi song đôi với anh , tưởng em có chi với anh là em bị đập chết !

-         Thôi anh đi đi , đi lẹ lên , sắp tới nhà em rồi.

Giọng nói đáng yêu , lúc trầm , lúc bổng , khi ngân cao , lúc thánh thót nhẹ như tiếng chim hót của em đã quyến rủ tôi . Đậu vào trường Đại học Sư phạm Huế nên tôi phải từ giã quê hương xứ Quảng ra Huế trọ học. Một chiều lang thang trên đường Phượng Bay trong thành nội, xe tôi đụng vào người em. Em không té nhưng ghi- đông xe đạp của tôi đánh mạnh vào tay em . Em vừa xoa tay trong dáng điệu sợ hãi vừa mắc cỡ . Tôi giật mình xuống xe xin lỗi em và thế là giọng nói cùng tính cách Huế của em đã âm thầm cuốn hút tôi – một chàng trai xứ Quảng quê mùa lần đầu tiên đến Huế . Tôi không hiểu sao gái Huế lại có giọng nói dịu dàng , đáng yêu đến thế . Bị người ta tông xe vào người nhưng giọng nói của em vẫn nhỏ nhẹ , trân trọng với người đối diện : “ Không có chi mô ... em chỉ bị chợt một tí ... Dạ thưa , cám ơn anh , nhà em cũng gần đây rồi “. Cũng chính câu trả lời ngọt ngào của em mà tôi đã phải trải qua những đêm dài khó ngủ trong tâm trạng ân hận của người có lỗi đan xen với tình cảm đặc biệt của tuổi mới lớn dành cho em . Tôi tìm mọi cách để chinh phục tình cảm của em . Cứ thế , giọng nói cùng tính cách Huế của em đã chiếm lĩnh trái tim tôi : tôi đã yêu em mất rồi ! Tôi quên hết lời mẹ , lời cha dặn dò trong ngày hai người tiễn chân tôi đến với Huế . Với tôi lúc này , ngoài việc học ra những gì còn lại đều là “ em “ . Tôi muốn được nghe giọng Huế của em – tiếng chim họa mi , nghe hót suốt ngày cũng không cảm thấy chán . Tôi say sưa nghe em thánh thót :

-         A , anh là người Quảng há ? Em đọc câu ni cho anh nghe , nhưng nghe xong anh đừng giận em hí ! Người ta nói , em lập lại chớ không phải em nói mô đó nghe : “ Quảng Nam hay cãi , Quảng Ngãi hay co , Bình Định hay so , Thừa Thiên lủm hết “. Anh có hay cải không ? Anh đừng cãi với em anh nghe . Cãi qua cãi lại rồi tức , rồi giận nhau em sợ lắm . Nghe em nói , tôi bật cười và thương em quá !

-         Mạ em nói con gái phải hiền lành , nết na , thùy mị , đằm thắm , dịu dàng , ăn nói phải nhỏ nhẹ . Anh đừng thấy rứa mà ăn hiếp em đó nghe !

Mỗi lần gặp em tôi đều tìm cách gợi cho em nói để được nghe giọng Huế của em và tôi cảm thấy ấm lòng , thích thú khi nghe em rót mật vào tai tôi . Tôi đặt tên em là Họa Mi – ơi , Họa Mi của lòng anh ! Tôi mê giọng nói tha thiết của em :

-         Huế hay mưa , buồn quá anh hí ! nhìn mưa rơi , em cảm thấy buồn . Anh có buồn khi nhìn mưa rơi không ? Em thương anh vì anh xa nhà nhưng mà có em bên cạnh anh rồi cũng đỡ buồn anh hí ! Phải không anh ?

-         Rứa hớ ? Quê anh có sông Thu Bồn , sông Thu Bồn chắc cũng đẹp lắm anh hớ? Nhưng mà sông nào cũng thua sông Hương của em hết ! Rồi em nói một mạch , thánh thót nghe như tiếng chim Họa Mi hót , nhảy nhót trong lồng vui tươi đầy sức sống :

-         Sông Hương đẹp , gái Huế xinh xắn , dễ thương . Anh có cảm nhận được như rứa không anh ? Anh ơi ! sông Hương thơ mộng nhất là vào buổi sáng khi dòng nước lững lờ trôi chở những chiếc đò bình minh lả lướt trên mặt nước trong xanh mà đứng xa người ta có cảm tưởng như một tấm thảm nhung dát bạc trang điểm thêm cho vẻ đẹp của Huế . Cho nên Huế đẹp , Huế thơ , Huế mơ , Huế mộng là nhờ sông Hương . Nhưng mà thôi , ( giọng em kéo dài ) sông quê anh cũng đẹp không thua chi sông Hương . Anh nì , nhà thơ Tế Hanh đã có lần dẫn em về thăm con sông quê anh rồi đó , nó cũng thơ mộng lắm lắm ! ... Rồi Họa Mi mơ màng cất tiếng hót  :

“ Quê hương tôi có con sông xanh biếc

   Nước gương trong soi tóc những hàng tre

   Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè

   Tỏa nắng xuống dòng sông lấp loáng

   Chẳng biết nước có giữ ngày giữ tháng

   Giữ bao nhiêu kỷ niệm giữa dòng trôi  ? ..

Em đã đọc một mạch bài thơ “ Nhớ con sông quê hương “ của Tế Hanh làm tôi xúc động và có cảm tưởng rằng em như chính là tác giả bởi giọng đọc sâu lắng đầy cảm xúc và “ rất Huế “ của em . Rồi em mỉm cười duyên dáng giải thích : Con sông quê anh đẹp và duyên dáng lắm đó nghe anh cho nên Tế Hanh mới so sánh những hàng tre soi bóng xuống dòng nước trong xanh như hình ảnh người thiếu nữ duyên dáng đang soi mái tóc dài của mình trong gương . Phải rứa không anh ?

Tôi vuốt tóc em với hương bưởi thoang thoảng , lòng ngây ngất ...

Kể cả những lúc em hờn dỗi , giọng Huế của em cũng cuốn hút tôi theo những thanh âm lúc trầm , lúc bổng thoát ra từ chiếc miệng xinh xinh đầy nũng nịu của em :

        -    Thôi , em không biết mô ! Răng chiều qua anh không đi đón em ? Rứa , thương răng mà không lo đi đón em cho sớm , bắt em đứng chờ cả buổi . lần sau anh mà còn như rứa , em không thèm nói chuyện với anh nữa mô !

Rồi em cười , nụ cười đôn hậu , duyên dáng : Thôi , em tha cho anh đó , tụi mình đi một vòng dọc theo sông Hương anh hí ! Gió sông lồng lộng mát quá ! Em cảm thấy rất hạnh phúc khi đi bên anh .

Những từ địa phương Huế : răng , tê , mô , ri , rứa ... đơn giản , mộc mạc của em đã làm say đắm lòng tôi.

-         Rứa hớ ! ( mắt em mở to , tròn và rất xinh ) Ngày mai , anh về quê ? Anh có nhớ em không ? Cho em gởi lời chào con sông quê hương của anh . Khi mô anh trở lại Huế ?

Sân trường yên ắng – một không gian nhỏ nhắn ôm ấp , che chắn yêu thương . Nắng vàng , gió nhẹ đẩy những sợi tơ trời băng qua hành lang dẫn vào các lớp học . Một sợi tơ vô tình bay vào lớp rồi đậu lại trên bàn giáo viên . Trời xứ Quảng bỗng cùng tôi xôn xao trong nỗi nhớ . Cầm sợi tơ trời trắng muốt , mềm mại trong tay tôi nhớ em . “ Tơ hạnh phúc “ – em nói trong một lần cùng tôi đuổi bắt tơ trời trong vườn cau nhà em ở Vĩ Dạ . Tốt nghiệp sư phạm tôi về thăm quê . Xứ Quảng vẫn bình yên , êm đềm đón tôi như ngày chia tay . Và ngày tôi trở lại Huế là một ngày buồn . “Con không thể bỏ ba , bỏ mẹ và các em ra đi lúc này . Cả gia đình đang cần con “ . Mẹ tôi khóc , ba tôi buồn , các em đang cần bàn tay chăm sóc của tôi . “ Anh đừng đi , ở quê mình dạy học cũng được mà anh “ . Suốt một tuần lễ tôi sống trong dằn vặt của yêu thương : thương mẹ , thương ba , thương các em và nhất là thương nhớ Họa Mi – người tình đầu đời của tôi . Quê hương níu bước chân tôi và thế là tôi quyết định ở lại . Với tấm bằng tốt nghiệp loại giỏi và đỗ thủ khoa nhưng tôi phải dạy học ở một trường tư thục thay vì trường Trung học Hàm Nghi , một trong những ngôi trường lớn         vànổi tiếng của Huế . Bạn bè tiếc thầm cho tôi .

                                                                        *****

Tôi lập gia đình sau những tháng năm lạnh lùng trôi . Vợ tôi , một cô gái xứ Quảng dạy cùng trường với tôi , hiền , chân quê nhưng đôi lúc cũng bồng bềnh như mây nổi vì hờn ghen với cô nàng Họa Mi nào đó đang lẫn trốn trong tôi .

        -    Thưa thầy , em đọc .

Tôi giật mình và cố giữ giọng bình thản :

  -    Vâng , em đọc .

Phương Hương, cô học trò nhỏ mơ màng tập trung tâm hồn :

         “ Sao anh không về chơi thôn Vĩ?

            Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên

            ........................................................

            Áo em trắng quá nhìn không ra

            Ở đây sương khói mờ nhân ảnh

            Ai biết tình ai có đậm đà . “

Đây thôn Vĩ dạ .  Hàn Mặc Tử .

Em ngừng đọc . “ Nhớ con sông quê hương “ của Tế Hanh đang trỗi dậy trong tôi . Cũng giọng đọc nghe như hát . Tôi nhìn Phương Hương ngờ vực và tìm thấy ở đó một Họa Mi thứ hai .

-         Cảm ơn em , em đọc lại một lần nữa !

-         Dạ .

Đây thôn Vĩ dạ . Hàn Mặc Tử .

        “ Sao anh không về chơi thôn Vĩ ?  - giọng em ngậm ngùi ...

Cuối bài thơ em xuống giọng thổn thức : Ai biết tình ai có đậm đà “ . Hàn Mặc Tử .

Bài thơ chấm dứt . Lớp học im phăng phắc . Cả thầy và trò đã bị Phương Hương lôi cuốn bởi lời thơ và giọng đọc gợi hình , gợi cảm . Tôi không nhận xét cách đọc của cô học trò như những lần trước mà để cho các bạn em nhận xét . Một bàn tay của một nam sinh ở cuối lớp đưa lên rồi töø từ em đứng dậy sau lời mời của thầy giáo .

       - Thưa thầy , Phương Hương đọc thơ hay , giọng diễn cảm , đúng yêu cầu đọc . Ở bài thơ này em phát hiện một “ dẫn dắt “ tình cảm mới của Phương Hương khi thể hiện bài thơ. Lần đọc đầu tiên bạn không đọc tựa đề mà đi ngay vào bài thơ . Lần đọc thư hai , Hương đọc tựa đề và tên tác giả rồi mới vào bài thơ . Phương Hương  cho cả lớp biết dụng ý của bạn .

Phương Hương mơ màng với gương mặt thoáng buồn :

-         Thưa thầy và các bạn , lần đầu em đọc tựa đề sau khi đọc xong bài thơ để giúp tác giả gửi đến người nghe tâm tình . Lần đọc thứ hai , em đọc tựa đề trước khi đọc bài thơ để giúp ai đó gửi gắm tâm trạng riêng của mình khi nghe bài thơ .

Nghe lời giải thích của cô học trò lòng tôi bỗng nhớ thương ngọt ngào hình ảnh Họa Mi trên thềm hoa cau rụng năm nào . Giữa Phương Hương và Họa Mi có một điểm chung nào đó mà tôi chưa kịp nhận ra .

*     *     *

       Xứ Quảng mấy hôm nay mưa kéo dài lê thê giống như trời mưa ở Huế . Gió lành lạnh . Cái lạnh làm tê tái lòng người . Tưởng sẽ quên được em và Huế nhưng rồi ở đâu , nơi đâu cũng có Huế và em . Tôi thẩn thờ trong sân nhà ôm mưa vào kỷ niệm : “Chiều ni mưa coi chừng Đập đá tràn , anh đừng về mà nước hờn cuốn trôi “ .  Ngoài ngõ , người đưa thư lúc ẩn lúc hiện sau màn mưa tím ngắt .

       “ Chào anh . Em đang ở trong ngôi trường chuẩn bị đón anh nhưng anh từ chối và mãi mãi không đến . Cũng như “ Đây thôn Vĩ Dạ “ có lần thứ hai nhưng mãi mãi sẽ không có lần thứ ba . Chúc anh vui . “

Giờ giảng văn sáng nay cả thầy và trò lớp 11 C ngẩn ngơ  khi hay tin Phương Hương đã từ giã xứ Quảng , nơi đó có một người đã vô tình với Huế , để trở về vườn cau xưa của mẹ .....

                                                                                                                        B.K.C

                                                            (Biên hòa – Đồng nai)